Wejście Allegro na warszawską giełdę w połowie października br. zelektryzowało nie tylko branżę e-commerce. Kapitalizacja Allegro wyniosła prawie 70 miliardów złotych, ustanawiając rekord w historii GPW. Zdetronizowany został dotychczasowy lider CD Projekt (kapitalizacja na poziomie mniej więcej połowy wartości lidera - 35 miliardów złotych), dopiero na dalszych miejscach uplasowały się takie kolosy jak PGNiG, PKO BP,KGHM i PZU. Zysk netto z IPO  - około 900,5 mln zł - zostanie przeznaczony w dużej mierze na refinansowanie długu spółki, ale także na przyszłe inwestycje. Wcześniej Allegro dołożyło starań, by w świadomości Polaków na trwałe zagościł program lojalnościowy Smart, sprawiając, że będą regularnie powracać na czołową krajową platformę handlu elektronicznego. Skala tych działań zdaje się wskazywać, że Allegro, mając wszak niepodważalną pozycję lidera e-handlu w Polsce, myśli o przyszłej obronie tej pozycji, a rywalem dla lokalnego (i regionalnego) kolosa może być tylko światowy gigant, czyli Amazon.

Centrum logistyczne Amazona w Łodzi otwarto w sierpniu br. To drugie centrum firmy w regionie łódzkim po uruchomionym jesienią ub.r. obiekcie w Pawkowicach. Łódzkie centrum będzie dystrybuować towary rozładowywane z kontenerów do innych ośrodków logistycznych w Polsce.

Pogłoski o możliwym wejściu Amazona do Polski krążą od dawna, ale ostatnio pojawiła się konkretna data - listopad r. Pojawiły się też kolejne przesłanki, które uprawdopodabniają hipotezę, że stanie się to w nieodległej przyszłości. Krajowi konsumenci od lat korzystają już z niemieckiego sklepu amazon.de, który od 2016 r. oferuje im obsługę w języku polskim i bardzo szybkie dostawy z centrów logistycznych zlokalizowanych w Polsce, w większości w pobliżu granicy z zachodnim sąsiadem. Trzy obiekty wybudowano w województwie dolnośląskim – dwa w Bielanach Wrocławskich i jeden w w Okmianach (między Legnicą a Bolesławcem), a po jednym w Wielkopolsce (Sady koło Poznania) i na Pomorzu Zachodnim (Kołbaskowo koło Szczecina). Kolejne dwa powstały w województwie śląskim (Sosnowiec i Gliwice). Ostatnio jednak firma uruchomiła i ma zamiar rozbudowywać centrum w Łodzi, a od jesieni ub. roku pod Łodzią działa już obiekt w Pawlikowicach, co zdaje się wskazywać, że już niedługo Polska będzie w strategii Amazona czymś więcej niż tylko przedsionkiem dla potężnego rynku niemieckiego. Warto też zwrócić uwagę, że Amazon działający dotąd w Europie tylko w największych i najsilniejszych gospodarczo krajach (oprócz Niemiec – w Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii i Włoszech), zaczyna uruchamiać sklepy na mniejszych rynkach – od niedawna w Holandii, a niebawem także w Szwecji. Oba te kraje są na pewno zamożniejsze od Polski, ale pod względem potencjału polski rynek może z nimi śmiało rywalizować.

Jak pokazało niedawne badanie Inquiry, Amazon może liczyć w Polsce na przychylne przejęcie. Wśród respondentów, którzy znają markę Amazon, ponad 40% wie o planach rozpoczęcia działalności w Polsce, a ponad połowa deklaruje chęć korzystania ze strony amazon.pl. - Innym słowy, ponad 1/3 ogółu Polaków kupujących w internecie jest zainteresowana zakupami na amazon.pl, a ich stosunek do marki jest zdecydowanie pozytywny - mówi Agnieszka Górnicka, prezes Inquiry.

W umysłach konsumentów Amazon to przede wszystkim e-sklep, stąd nic dziwnego, że dywagacje czy i kiedy można będzie robić zakupy na amazon.pl wywołują duże emocje. Jednak Amazon to o wiele więcej niż e-commerce i nawet bez otwierania dedykowanej dla polskiego rynku strony internetowej ma stale rosnący wpływy na polską gospodarkę. Jak wynika z raportu Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce (AmCham) i KPMG „30 lat inwestycji amerykańskich w Polsce” już teraz zajmuje pierwsze miejsce na liście największych amerykańskich pracodawców w Polsce, wyprzedzając w kolejności: konglomerat United Technologies, związany z branżą motoryzacyjną koncern Lear oraz firmy IBM i McDonald's. - Poza bezpośrednim zatrudnianiem pracowników w naszych lokalizacjach (ponad 16 tys. stałych miejsc pracy), stale współpracujemy z wieloma partnerami biznesowymi, którzy tworzą również własne miejsca pracy – podkreśla Marian Sepesi, dyrektor regionalny Amazon ds. operacji.

Amazon rozwija też w Polsce program edukacyjny STEM Kindloteka. Firma ufundowała już ponad 50 cyfrowych bibliotek w całej Polsce. Począwszy od 2019 r., w szkołach i bibliotekach powstają STEM Kindloteki, czyli interaktywne kąciki edukacyjne służące popularyzacji czytania oraz zajęciom programistyczno-robotycznym prowadzonym przez przeszkolonego edukatora. Amazon przekazuje darowiznę w postaci gotowej pracowni oraz szkoli kadrę wybranych placówek.

Miejsca pracy oferowane przez giganta to nie tylko centra logistyczne, ale także Centrum Rozwoju Technologii w Gdańsku i oddział Amazon Web Services w Warszawie. Jak podaje firma badawcza Canalys w lipcu 2020 r. AWS miało 31% globalnego rynku usług przetwarzania w chmurze, wyprzedzając należący do Microsoftu Azure (20%) i Google Cloud (6%). Dominacja na tym rynku to potężne narzędzie wpływu na firmy od najmniejszych po globalne koncerny, które w chmurze trzymają coraz więcej danych i realizują w niej mnóstwo kluczowych procesów. - Polska to dla nas bardzo ważny rynek. Inwestujemy nie tylko w pracowników, ale również w najnowsze technologie. Polacy, jako jedni z pierwszych na świecie i w Europie, mają możliwość pracy z Amazon Robotics. W Kołbaskowie koło Szczecina naszych pracowników wspiera 3 200 robotów, a w Gliwicach ponad 3 900. Powstają dzięki temu kolejne miejsca pracy, bo każde urządzenie wymaga nie tylko obsługi, ale również przeglądów i regularnego serwisu – tłumaczy Sepesi.

Sascha Stockem, CEO firmy Nethansa, pomagającej polskim firmom w działalności handlowej na Amazonie (głównie niemieckim), podkreśla, że doceniają one nie tylko możliwości sprzedażowe, ale także reklamowe. Amazon ma ostre wymagania wobec partnerów (m.in. dotyczące standardu obsługi klienta), których niespełnienie może skutkować zawieszeniem konta sprzedawcy, ale w porównaniu z Google jest dużo bardziej zainteresowany sukcesem sprzedawców. Ci, którzy zainwestują w odpowiednie przygotowanie karty produktu (wyczerpujące i atrakcyjne dla użytkownika informacje) oraz reklamę na Amazonie, widzą wymierne rezultaty, a wywindowanie produktu na górę listy wyników wyszukiwania ma długotrwałe pozytywne konsekwencje już po zakończeniu kampanii promocyjnej. Dostosowanie się do wymogów – różnych na poszczególnych rynkach – i wdrożenie dostępnych narzędzi promocyjnych przekłada się na wyniki finansowe sprzedawców. Jak podaje Stockem, średni obrót samodzielnego sprzedawcy na Amazonie w 2019 r. wynosił 66,7 tys. euro, a średni obrót klienta Nethansy 382,4 tys. euro.

Amazon to także serwis z audiobookami Audible, streaming muzyczny (Amazon Music) i wideo (Amazon Prime Video). W tym ostatnim serwisie, tak jak w Netfliksie, coraz ważniejsze miejsce zajmują własne produkcje filmowe i serialowa realizowane w Amazon Studios. Abonament Amazon Prime Video daje także dostęp do wersji Prime serwisu gamingowego Twitch, o którego oddanej społeczności użytkowników w Polsce pisze w komentarzu Piotr Bombol z Gamesetu. W przypadku APV – jak zauważa Lucyna Koba z Gemiusa – mamy do czynienia w Polsce na razie z „soft launch”, ale przyczółek do dalszej ekspansji został zbudowany. Kluczem do serc konsumentów może okazać się program lojalnościowy Prime – zwłaszcza jeśli połączy szereg usług, w tym bezpłatną dostawę z e-sklepu. Allegro przekonało polskich e-konsumentów, że warto być „smart”, ale można przypuszczać, że globalna marka Amazona okaże się wystarczającym magnesem, by lojalność przerzucić na Prime.

AMAZON W POLSCE W LICZBACH

Debiut na rynku: 2014

Pracownicy: ponad 16 tys.

Inwestycje: ponad 14 miliardów zł

Centra logistyczne: 9

KOMENTARZE

Tomasz Stachlewski, CEE Senior Solutions Architecture Manager w Amazon Web Services

Pojęcia i wyrażenia takie jak „chmura”, „być w chmurze”, „dane w chmurze” zadomowiły się na dobre w naszym słownictwie – jednak mimo tego, nie każdy zdaje sobie sprawę, czym jest „ta” chmura i jaki ma ona związek z AWS-em. Amazon Web Services to bowiem platforma, która dostarcza usługi chmurowe, z których korzystają miliony firm z całego świata. Jesteśmy zatem obecni w wielu aspektach codziennego życia klientów – w aplikacjach taki jak Tinder, platformach streamingowych np. Netflix czy wideokonferencyjnych jak Zoom.

Najprościej określić AWS, jako platformę, która dostarcza niemal 200 usług, czyli funkcjonalności, które są wykorzystywane przez firmy z całego świata do budowania i tworzenia nowoczesnych rozwiązań korzystających z takich zagadnień, jak sztuczna inteligencja, Internet rzeczy, skalowalność, robotyka i wiele innych. Chcemy rozwijać AWS, czerpiąc z szerokiego zakresu doświadczeń naszych klientów i dostarczać coraz to wyższą jakość naszych usług, na rynku globalnym oraz lokalnym. Chmura AWS to możliwość wykorzystania tych samych nowoczesnych technologii przez firmy z Doliny Krzemowej, Londynu czy właśnie z Polski – bez potrzeby gigantycznego zastrzyku finansowego czy olbrzymich kompetencji technologicznych. W naszym kraju, firmy różnej wielkości, od dużych korporacji takich jak LOT czy Maspex, po młode startupy jak Brainly czy Huuuge Games korzystają z chmury, aby szybciej, lepiej i bezpieczniej budować nowoczesne rozwiązania IT.

Piotr Bombol, managing partner, Gameset

Twitch, należąca do Amazona platforma live streamingu, posiada bardzo aktywną i oddaną społeczność w Polsce. Chociaż nie są znane oficjalne dane dotyczące użytkowników platformy, można przyjąć, że każdego miesiąca korzysta z niej kilkaset tysięcy młodych ludzi, głównie mężczyzn w wieku 13-34 lata. Twitch przyczynił się mocno do rozwoju polskiej branży esportowej: to tam można było oglądać mecze Złotej Piątki w Counter-Strike, rozgrywki Intel Extreme Masters czy wiele innych potyczek polskich drużyn i streamerów.

Od wielu lat Twitch posiada dedykowany zespół odpowiedzialny za polski rynek i inwestuje w rozwój platformy w naszym kraju. Pracownicy zajmują się wsparciem organizatorów rozgrywek i pozyskiwaniem tzw. partnerów, czyli twórców związanych z platformą umowami na wyłączność. Prawdopodobnie działania te prowadzone są niezależnie od ewentualnych planów ekspansji spółki-matki na polskim rynku e-commerce. Duża aktywność polskich fanów wprost przekłada się na dobrą monetyzację serwisu poprzez zakup płatnych subskrypcji u twórców oraz abonamentu Prime Gaming.

Ostatecznie Twitch stał się synonimem live streamingu gier i esportu w Polsce, wygrywając w tym aspekcie z Youtube. Na scenie pojawił się też Facebook Gaming, co spowodowało odejście od Twitcha prawie stu popularnych streamerów. Ostatnie miesiące pokazały jednak, że Twitch nie zamierza składać broni – na platformę dołączyli na wyłączność czołowi influencerzy, tacy jak Dealereq, Sheo czy Mandzio. Amazon wprowadzając swoją platformę do Polski może skorzystać z dużej bazy użytkowników Twitcha, którzy często są aktywnymi użytkownikami zakupów online, co może okazać się znaczną przewagą względem bardziej "tradycyjnych" polskich e-commerce.

Lucyna Koba, business development director, Gemius

Amazon Prime Video dostępny jest w Polsce od 2016 roku – wówczas stał się globalną platformą VOD, z której usług można korzystać w ponad 200 krajach na świecie. Na polską wersję serwisu długo trzeba było czekać, ale dziś Polski widz może już korzystać z interfejsu w swoim ojczystym języku, jak również z polskich napisów do filmów i seriali. Tym samym Amazon zwiększył swoje szanse na polskim rynku – zintensyfikował też swoje działania promocyjne.

Trzeba jednak przyznać, że daleko mu jeszcze do swoich głównych rywali jak Netflix i HBO GO. Patrząc chociażby na zasięgi reklamowe osiągnięte w czerwcu tego roku – a przypomnijmy, że 2020 to rok gigantycznych wzrostów dla serwisów VOD - widzimy, że liderem pod względem zasięgu był Netflix z zasięgiem cross-mediowym netto 85%, HBO odnotowało 80%, natomiast Amazon Prime Video zbudował w tym czasie jedynie 4% zasięgu (dane na podstawie badania cross-mediowego AdReal). Zarówno Netflix jak i HBO oparły w tym czasie swoją komunikację na TV oraz Facebooku i Youtubie, co pozwoliło im na zbudowanie tak wysokich zasięgów. Netflix promował swój najnowszy polski hit „W głębi lasu”, natomiast HBO postawiło raczej na prezentację mixu swoich najbardziej znanych produkcji pod wspólnym hasłem: „Opowieści zmieniają wszystko”. W tym czasie Amazon Prime Video promował się w 100% online, wykorzystując przede wszystkim reklamę typu display na wykop.pl i na Facebooku.

Można powiedzieć, że Amazon Prime Video wchodzi na nasz rynek w stylu „soft launch”: nie śpiesząc się z dostosowaniem swojego serwisu do lokalnych potrzeb – inaczej niż jego najwięksi konkurenci na tym rynku. Amazon wiąże się za to z operatorami komórkowymi i tak w T-Mobile i Play możemy wraz z abonamentem otrzymać dostęp do tego serwisu. Nie jest to jednak działanie budujące markę, raczej stawiające na dystrybucję i trial. Nie jest to również działanie unikalne na naszym rynku – Netflix i HBO GO również korzystają z takiego partnerstwa.

Efekty? Zdecydowanym liderem serwisów i aplikacji VOD jest Netflix (4,7 mln realnych użytkowników na serwisie i 3,7 mln na aplikacji mobilnej - dane na podstawie badania Gemius PBI, czerwiec 2020). Netflix jest również liderem wzrostu: porównując czerwiec 2020 do czerwca 2019 ilość użytkowników tego serwisu wzrosła o 62%. HBO GO może pochwalić się 1,5 mln na swoim serwisie i 800 tys. w aplikacji. Natomiast Amazon Prime Video w tym czasie zebrał 370 tys. realnych użytkowników na serwisie, aplikacja jest jeszcze zbyt mała, aby była widoczna w badaniu Gemius PBI.